Siodło kowbojskie (siodło westernowe) wywodzi się z dawnej tradycji meksykańskiej określanej jako vaqueros, którą kultywowali pasterzy bydła z Ameryki Południowej. Od samego początku ten typ siodła był przeznaczony przede wszystkim do pokonywania długich dystansów na koniu w taki sposób, by jeździec miał zapewnioną wygodę podczas jazdy.

Siodło westernowe. Początki

Końskie siodła westernowe zalicza się do tzw. siodeł pasterskich, tzn. takich, które są przeznaczone do jazdy terenowej. Ich rodowód sięga jeszcze XV-wiecznej Hiszpanii, ale to amerykańscy kowboje nadali im ostateczną formę, czyniąc z nich rozwiązanie przeznaczone do długich godzin w siodle np. podczas zaganiania bydła.

Trzeba jednak pamiętać, że nie jest to siodło przeznaczone tylko i wyłącznie do rekreacyjnej jazdy. Wręcz przeciwnie, ponieważ jego główny cel to, jak już wspomniano, zapewnienie komfortu jeźdźcowi, który planuje spędzać wiele godzin na grzbiecie konia (dawniej w wielu profesjach było to normą). To właśnie dlatego siodło westernowe charakteryzują takie rozwiązania jak wysokie łęki, głębsze siedzisko czy szerokie podparcie dla nóg.

Początkowo, dość prowizoryczne modele siodeł westernowych powstawały z połączenia siodeł mauretańskich oraz hiszpańskich. Podczas gdy pierwsze z nich zapewniały koniom dużą swobodę podczas ruchu (kłusu czy galopu), te drugie gwarantowały jeźdźcowi przede wszystkim stabilność oraz kontrolę nad zwierzęciem – oba te atuty są absolutnie kluczowe z punktu widzenia jazdy w trudnych warunkach.

Z biegiem lat siodła westernowe wzbogacano o dodatkowe elementy, w tym m.in. rożek (horn) służący do owijania lassa (niegdyś było to cenne podczas zaganiania bydła). Jak można się łatwo domyślić, obecnie wiele z tych cennych niegdyś dodatków pełni raczej funkcję dekoracyjną. Wciąż jednak produkuje się siodła westernowe, dodając do nich bogate zdobienia (zwykle są to motywy roślinne oraz eleganckie, srebrne okucia).

Konstrukcja siodła westernowego. Jak wygląda takie siodło

Siodło westernowe wyróżnia się unikalną budową. Nie sposób pomylić go z żadnym innym. Jest ono bowiem znacznie głębsze w porównaniu z klasycznymi siodłami. To jeszcze nie wszystko, ponieważ na przodzie takiego siodła jest umieszczony charakterystyczny rożek (jest to tzw. horn), który kowboje wykorzystywali w przeszłości w celu przytrzymywania się podczas gwałtownych manewrów. Jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów siodła westernowego, często kojarzony z filmami o Dzikim Zachodzie.

Siodła westernowe – rodzaje

Warto pamiętać, że istnieje kilka rodzajów siodeł westernowych, które różnią się między sobą budową oraz konstrukcją, a ich kształt i funkcjonalność są ściśle dostosowane do konkretnego przeznaczenia.

W zależności od tego, do jakiego rodzaju jazdy są używane, można wyróżnić siodła przeznaczone do różnych dyscyplin i aktywności. Przykładowo, w zawodach rodeo stosuje się zupełnie inny typ siodła niż w przypadku jazdy rekreacyjnej, w trakcie której priorytetowe są wygoda oraz komfort podczas dłuższych przejażdżek.

Jeszcze inne rodzaje siodeł są wykorzystywane podczas pracy na ranczu, tzn. w takim miejscu, w którym kluczowa staje się stabilność oraz wygoda w trakcie wielogodzinnej jazdy.

Pewne jest jedno: dobrze dopasowane siodło westernowe to taki element wyposażenia jeździeckiego, który pomaga w zachowaniu przez jeźdźca prawidłowej postawy w siodle, a do tego zapobiega otarciom oraz nierównomiernemu rozłożeniu ciężaru. Jest to istotne zarówno z punktu widzenia zdrowia zwierzęcia oraz efektywności jazdy.

Jak dobrać siodło westernowe

Nie ma uniwersalnej miary szerokości zachodnich siodeł, ponieważ zależy ona od kilku czynników. Bardzo ważne są następujące parametry: szerokość i wysokość przedniej komory (gullet) oraz kąt i krzywizna bary. Ich kombinacja określa całkowitą szerokość siodła.

Aby dobrać odpowiedni rozmiar, warto skorzystać z szablonów pomiarowych. Siodła dostępne są w trzech standardowych szerokościach:

• QH (Regular bars) – dla koni arabskich i pełnej krwi z wyższym karkiem i wąskim grzbietem,
• FQH (Full bars) – dla ciepłokrwistych koni o średniej szerokości pleców,
• Extra wide (Haflinger bars) – dla koni zimnokrwistych i Haflingerów o szerokim grzbiecie i niskim karku.

Nietypowe konie mogą wymagać siodeł na miarę, np. mule bars dla koni o wyjątkowo wąskich plecach.

Podsumowanie

Siodło westernowe to wyjątkowy element wyposażenia jeździeckiego, który wyróżnia się swoją budową i funkcjonalnością. Stworzone z myślą o długich godzinach jazdy, zapewnia wygodę oraz stabilność jeźdźcowi, a także komfort dla konia.

Charakterystyczny wygląd takiego siodła, z głębokim siedziskiem i rożkiem (hornem), wywodzi się z tradycji kowbojskiej i do dziś pozostaje nieodłącznym elementem stylu westernowego. Różnorodność modeli pozwala na dostosowanie siodła do konkretnych potrzeb – od rekreacji po pracę na ranczu czy rodeo. Odpowiedni dobór siodła westernowego jest absolutnie kluczowy z punktu widzenia zachowania prawidłowej postawy jeźdźca i zdrowia zwierzęcia, dlatego warto zwrócić uwagę na jego wymiary i kształt w taki sposób, by całość była dopasowana do budowy konia.