Konie andaluzyjskie to jedna z gorącokrwistych ras końskich zaliczanych do najszlachetniejszych. Ich nazwa pochodzi od określenia Al-Andalus, jakiego w późnym średniowieczu używano w stosunku do Hiszpanii. Konie te można często spotkać na paradach, pokazach i przedstawieniach, gdyż są wyjątkowo zwinne i łatwo uczą się nawet najbardziej skomplikowanych figur. Poznaj zalety, wygląd i pochodzenie andaluzów.

Koń andaluzyjski pochodzenie rasy

Oficjalna nazwa tej wyjątkowej rasy koni to pura raza española, w skrócie PRE. Oznacza ona termin „czysta rasa hiszpańska”. Warto jednak wiedzieć, że od XVI do XVIII wieku konie te określano powszechnie jako dzianety i pod tą nazwą pojawiają się one, chociażby w Trylogii Henryka Sienkiewicza.

Pochodzenie koni andaluzyjskich nie jest dokładnie udokumentowane, ale z pewnością należą one do grupy koni iberyjskich. W starożytności łączone były z bogiem wiatru – Zefirem, a jedna z teorii głosi, że pochodzą od Equus Ibericus znalezionego I w p.n.e. przez Juliusza Cezara w trakcie podboju Półwyspu Iberyjskiego. 

Według innych hipotez rodowód andaluzów wywodzi się od klaczy nubijskich przywiezionych do Kartaginy około 100 lat później przez Hazdrubala brata Hannibala. 

Jednakże najbardziej prawdopodobna jest teoria, że rasa ta powstała w Hiszpanii na skutek skrzyżowania koni Maurów z miejscowymi klaczami, gdy w VIII w. n.e. wraz z najazdem armii berberyjskich wojowników na Półwysep Iberyjski przybyło ponad trzysta tysięcy wierzchowców arabskich i berberyjskich.

Rygorystyczną selekcję rasy rozpoczęli w XV w.n.e. mnisi z klasztoru La Cartuja znajdującego się w Jerez de la Frontera w Andaluzji.

Koń andaluzyjski przyczynił się w niezwykłej mierze do stworzenia wielu różnych europejskich ras. Jego cechy można dostrzec również u koni:

• holsztyńskich,
• fryderyksborskich,
• kladrubskich,
• lipicańskich,
• fryzyjskich,
• oldenburgów,
• hackneyów,
• starych koni normańskich,
• kłusaków orłowskich.

Obecnie rasy koni takie jak właśnie andaluzyjska oraz alter real, lusitano, peninsula, czy zapatero są ze sobą mocno skoligacone i często określa się je jednym mianem koni iberyjskich.

Andaluzy wywarły też niewątpliwy wpływ na pewne rasy amerykańskie. Należą do nich american quarter horse, paso peruano czy criollo.

Hodowla koni andaluzyjskich w największym stopniu rozpowszechniona jest w Hiszpanii, choć istnieje również wiele ich stadnin na całym świecie.

Koń andaluzyjski – budowa i wygląd

Koń andaluzyjski należy do wierzchowców średniej wielkości. Jego wzrost waha się od 150 do 160 cm przy wadze około 570 kg. Jest on zwierzęciem silnie zbudowanym o potężnym zwartym ciele i zrównoważonych proporcjach. Cechuje go prosty profil głowy z szerokim czołem i dużymi łagodnymi oczyma w kształcie migdałów oraz długimi rzęsami, a także często pofalowana jedwabista grzywa. Specyficzne są też jego średniej wielkości, bardzo ruchliwe uszy. Szyja andaluza jest dość gruba, ładnie łukowato wygięta i osadzona na skośnie opadających łopatkach, klatka piersiowa szeroka i głęboka, kłąb dobrze zaznaczony, grzbiet zwarty i krótki, zad dobrze umięśniony, a ogon nisko osadzony gruby, długi i bardzo gęsty. Nogi ma koń andaluzyjski zgrabne i mocne z wytrzymałymi, kopytami odpornymi na twarde podłoże. Andaluza wyróżnia też charakterystyczny chód: wdzięczny i dostojny z wysoko unoszonymi przednimi nogami.

Umaszczenie koni andaluzyjskich jest przede wszystkim siwe, kasztanowe i kare, ale bywa także gniade oraz dereszowate. Wyhodowano również i zatwierdzono andaluzy maści izabelowatej, palomino i perlino. Najczęściej u andaluzów występuje maść siwa i siwa jabłkowita, natomiast najbardziej pożądane są konie kare, czyli czarne.

Usposobienie i zachowanie andaluzów

Konie andaluzyjskie to zwierzęta bardzo wytrzymałe, ale w przeciwieństwie do arabów nie są one rewelacyjnymi sprinterami, jednakże doskonale sprawdzają się jako wierzchowce rekreacyjne oraz sportowe.

Są to konie bardzo wrażliwe, cierpliwe, łagodne, bardzo przyjazne we współpracy, oddane człowiekowi i za wszelką cenę pragnące go zadowolić. Muszą być hodowane w stadzie, albowiem gdy trzymane są pojedynczo, czują się samotne i nieszczęśliwe, co może wpłynąć na rozwój u nich poważnych problemów behawioralnych. Przywiązują się też bardzo do człowieka, są inteligentne, zrównoważone i doskonałe do jazdy w siodle.

Konie andaluzyjskie odznaczają się niezwykłą zwinnością i pojętnością, co sprawia, że sprawdzają się one nawet w najtrudniejszych dyscyplinach. Dzięki swej specyficznej budowie i wyjątkowym predyspozycjom bardzo łatwo uczą się trudnych figur: piruetów, pasaży czy piafów.

W dawnych czasach konie andaluzyjskie z uwagi na ogromną odwagę i silny charakter podczas starć były cenione jako konie bojowe, obecnie jednak używane są głównie w ujeżdżeniu, zaprzęgach konnych oraz tzw. doma vaquera — stylu jazdy hiszpańskich pasterzy i poganiaczy byków. Bardzo często pojawiają się też paradach czy występach, gdyż ich charakterystyczny dostojny chód czyni z nich ozdobę wszelkich uroczystości.

Warto wiedzieć, że te niezwykłe wierzchowce wykorzystywane są również w policji, a przy odpowiednim szkoleniu, mogą być również silnymi i wytrzymałymi końmi roboczymi, samodzielnie i podejmującymi szybkie decyzje.

Konie andaluzyjskie często można też podziwiać w filmach, między innymi w znakomitej trylogii „Władca Pierścieni”, albowiem słynny koń Gandalfa, to również andaluz.

Cena konia andaluzyjskiego – ile kosztuje andaluz?

Andaluzy należą do najbardziej pożądanych koni na świecie. Ich cena zależy, przede wszystkim od pochodzenia, budowy, stanu zdrowia, wieku i predyspozycji. Zaczyna się ona mniej więcej od 8 tys. Euro, a do kwoty tej należy doliczyć również niemałe koszty sprowadzenia zwierzęcia. Konie andaluzyjskie na najwyższym poziomie wyszkolenia znajdują się w czołówce najdroższych wierzchowców świata.

Konie rasy andaluzyjskiej – zdrowie

Konie andaluzyjskie są to zwierzęta stosunkowo zdrowe, zdarzają im się jednak choroby skóry takie jak m.in. lipcówka, czyli egzema letnia, a typowe dla nich dolegliwości wynikają głównie z warunków atmosferycznych panujących w naszej części Europy, gdyż lepiej znoszą one dużą ilość słońca niż niskie temperatury.

Również ich metabolizm jest bardziej dostosowany do jałowych gleb Hiszpanii niż bogatych w roślinność łąk typowych dla strefy umiarkowanej, co powodować może zaburzenia takie jak, chociażby ochwat.

Jak widać, koń andaluzyjski wywodzi się z czasów starożytnych i należy do najszlachetniejszych i najdroższych ras. Jest to wierzchowiec pojętny, bardzo przywiązany do człowieka, nad wyraz zwinny i chętny do nauki. Charakteryzuje go prosty profil głowy pofalowana jedwabista grzywa, gruba łukowata szyja i wdzięczny dostojny chód z wysoko unoszonymi przednimi nogami.

Andaluzy są najczęściej siwe, ale istnieją też konie kasztanowe, kare, gniade dereszowate czy izabelowate, przy czym najbardziej pożądane są kare. Wierzchowce te sprawdzają się w ujeżdżeniu, zaprzęgach konnych, doma vaquera oraz często pojawiają się paradach czy występach, a nawet w filmach.